Czy słyszeliście już o bijących rekordy sprzedażach NFT? Czy wiecie czym jest art banking? Od początku roku rozwijamy razem z naszą publicznością grupę na Facebooku pod ARTROOM – bazę wiedzy o sztuce. Dwa razy w tygodniu umieszczamy tam treści, które związane są z możliwościami rozwoju artystów i artystek, z rynkiem sztuki i wiele innych. Poniżej zamieszczamy jeden z najnowszych artykułów w grupie, autorstwa Kamy Wróbel.

Dołącz do grupy i twórz z nami bazę wiedzy: link

___________

NFT – największa rewolucja na rynku sztuki od dekad. Czy przyszedł czas na zmiany?

Zapewne słyszeliście już o NFT, które przez ostatnie kilka miesięcy sporo namieszało w światowym rynku sztuki.

Czym jest?

NFT, to w skrócie non-fungible token. Należy do technologii Blockchain, która podobnie jak osławiona już kryptowaluta Bitcoin, ma szansę zrewolucjonizować rynek. Tym razem jednak nie finansowy, a rynek sztuki, szeroko rozumianej rozrywki, dóbr luksusowych czy nawet nieruchomości.

Szybka historia

Mimo aktualnego rozgłosu, wbrew pozorom NFT nie jest wytworem nowym. Jego historia sięga roku 2012, a czas większej popularyzacji przypada na rok 2017, w którym powszechnie znana stała się gra CryptoKitties. Dzięki zastosowanym w niej algorytmom i wzrostem popularności kryptowalut (częściowo napędzanej przez entuzjastów i celebrytów, takich jak Elon Musk i Mark Cuban), niektórzy gracze mieli szansę stosunkowo szybko się na tej grze wzbogacić. Wyprzedzając trendy i wyczuwając okazję niezłego biznesu, bracia Duncan i Griffin Cock Foster w marcu ubiegłego roku uruchomili rynek sztuki NFT o nazwie Nifty Gateway. I to był początek.

NFT jako wartość

Wyjątkowość NFT polega na tym, że owe wirtualne tokeny (czyli w unikalny sposób zakodowane bazy danych) są niepodrabialne/unikatowe, dzięki czemu świetnie nadają się do kolekcjonowania. Na blogu firmowym agencji GreenParrot Szymon Paroszkiewicz, świetnie tę wyjątkowość tłumaczy:

To właśnie ta unikalność, niekopiowalność i niepodrabialność, którą gwarantuje zakodowanie danego tokena na blockchainie, tworzy nieznaną w cyfrowym świecie jakość, jaką jest, z braku lepszego określenia, “niedobór”. Oznacza to, że jeśli ja mam dany NFT, to ty nie możesz go mieć. A jeśli obydwoje przypisujemy temu czemuś wartość i tylko jedno z nas może to w danej chwili mieć, to… można za to zażądać ceny. A skoro można zażądać ceny, cena ta może z czasem wzrosnąć, tak jak wzrasta wartość unikalnego przedmiotu. NFT jest więc czymś, na czym możesz zarobić. Pod warunkiem, że go masz. A skoro masz już jeden, to może warto zainwestować w więcej? I tak oto w świecie cyfry pojawia się pierwszy kolekcjoner.” (Więcej tutaj.)

Rynek sztuki i NFT

Mechanizm ten został przełożony na rynek sztuki, który zaczął akceptować, a nawet intensywnie promować NFT. Wystarczy przytoczyć tu przykład rewolucyjnej sprzedaży pracy pt. Everydays – The First 5000 Days autorstwa Mike’a Winklemanna aka Beeple, która 11 marca 2021 sprzedana została przez jeden z największych domów aukcyjnych Christie’s za 69,3 mln dolarów. Nie zapominajmy jednak przy tym, że zanim Christie’s operacją tą usankcjonował NFT jako oficjalny typ transakcji na rynku sztuki, to wcześniej tego typu sprzedaże odbywały się za pośrednictwem Nifty Gateway. Uznaje się, że pierwsza z nich miała miejsce w sierpniu 2020 roku za sprawą Museum of Crypto Art (MOCA). Jako kolejne, istotne rozwoju NFT powszechnie wymienia się lutową sprzedaż wystawionych prac przez Grimes (https://bit.ly/39jDVXP) czy zakup Nyan Cat (https://bit.ly/2PcqSAm)

NFT przeżywa moment wielkiego rozkwitu i ogromnego zainteresowania. Według agencji badania rynku NonFungible.com, w ciągu ostatniego miesiąca kolekcjonerzy i lobbyści przeznaczyli już ponad 200 milionów dolarów na szereg dzieł sztuki, memów i GIFów opartych na NFT. Warto przy tym zaznaczyć, że dane te zostały podane zanim wspominany już Mike Winkelmann sprzedał swoją pracę w Christie’s, plasując się dzięki temu – tuż po Jeffie Koonsie i Davidzie Hockneyu – na trzeciej, wysokiej pozycji sprzedaży, jaką kiedykolwiek osiągnął aktualnie żyjący twórca. 

Ale – zasadnicze pytanie brzmi – czy kupując NFT kupujemy dany obiekt? Nie. NFT to jedynie reprezentacja obiektu (obrazu, instalacji, gry, gifa czy innego wirtualnego przedmiotu, itp.), co znaczy po transakcji stajemy się posiadaczem tego unikalnego tokenu, nie mając jednocześnie praw do danego obiektu.

Prognozy

Jak wiadomo świat nie lubi pustki. W ślad za ogromnym zainteresowaniem NFT i wysokimi rekordami sprzedażowymi, ruszył więc cały amerykański i – nieco wolniej – europejski rynek. W Nowym Jorku powstała już pierwsza galeria sztuki trudniąca się wyłącznie sprzedażą NFT. Syperchief Gallery, o której mowa – w dniu dzisiejszym oficjalnie otworzy swoją działalność. Szykuje się też pierwsza poważna wystawa sztuki NFT w Pekinie, a duże muzea rozpoczynają kolekcjonowanie tego rodzaju sztuki.

Z pewnością więc pojawia się pytanie: czy NFT jest przełomem czy jedynie chwilową modą? Na to pytanie trudno odpowiedzieć jednoznacznie, jednak w moim odczuciu wszystkie przesłanki wskazują na to, że rynek NFT będzie się rozwijał i z wielkim prawdopodobieństwem będzie współistniał z rynkiem tradycyjnym. I mimo wszelkich kontrowersji jakie budzi, w tym też prawnych czy moralnych, bardzo prawdopodobne jest, że w dalekiej przyszłości NFT zacznie stopniowo wypierać ten dobrze nam znany tradycyjny model rynku sztuki.

Do poczytania:

Poniżej ciekawe artykuły i filmy, które w przystępny sposób przybliżą Wam czy NFT w rzeczywistości jest.

PL

➖ Szymon Paroszkiewicz, Dlaczego ktoś kupił gif z kotem za 600000 dolarów, czyli krótko i treściwie o NFT, GreenParrot

➖ Paweł Maziarz, Ludzie oszaleli na punkcie NFT – dlaczego tak się dzieje?, Benchmark

➖ Rafał Hirsch, Wszyscy chcą NFT. Na naszych oczach dokonuje się rewolucja na miarę wynalezienia bitcoina, Spidersweb

ENG

➖ Oscar Schwartz, Can anyone become an NFT collector? I tried it to find out, The Guardian

➖ Rosie Perper, Superchief Opens First NFT Art Gallery in New York, Hypebeast

➖ Sarah Cascone, The World’s First ‘Major’ NFT Art Exhibition Is About to Take Place in Beijing, Headlined by Beeple, Fewocious, and Mad Dog Jones, ArtNet

➖ Danny Nelson, Even NYC’s Highfalutin Guggenheim Museum Is Looking at NFTs, Job Posting SuggestsCoindesk

➖ Tom Seymour, Jeremy Deller mints his first NFT: here is his advice for other artists, Art Newspaper

➖ Andrew R. Chow, NFTs Are Shaking Up the Art World—But They Could Change So Much More, Time

➖ Rosie Perper, All Your Questions About NFTs, Answered, Hypebeast

➖ Mitchell Clark, NFTs, explained, The Verge

Flimy:

➖ Czym jest NFT?, Art Newspaper

➖ Digital art: What are Non-fungible tokens (NFT), why are they worth millions?, The Economic Times

Gdzie inwestować?

➖ Giełdy: Coinmarketcap, Rarible, OpenSea.

➖ Dla sztuki: MakersPlace, Nifty Gateway, SuperRare i KnownOrigin.

Jak również niektóre domy aukcyjne i nowopowstające galerie sztuki.