EROTICON 1980-2025 | Spotkanie z Tomaszem Domańskim [wydarzenie tylko dla widzów dorosłych]

26 czerwca o godzinie 18:00 zapraszamy na spotkanie i dyskusję z Tomaszem Domańskim – artystą, rzeźbiarzem, performerem, twórcą instalacji, rysunków i fotografii. W centrum rozmowy znajdzie się opublikowany w tym roku album „Eroticon 1980-2025” – artystyczne i filozoficzne podsumowanie ponad czterdziestoletniej twórczości Tomasza Domańskiego. Książka zawiera ponad 300 prac oraz eseje wiodących polskich badaczy kultury i sztuki.

Spotkanie poprowadzi Iwona Bigos. Uczestnicy i uczestniczka spotkania: dr Piotr Jakub, prof. Magdalena Barbaruk, dr Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk.

◾ Kiedy: 26.06.2025, godz. 18:00
◾ Gdzie: Salon Herz, V p. OP ENHEIM, Plac Solny 4, Wrocław
◾ Wstęp bezpłatny. Obowiązują zapisy: https://bit.ly/4dWVAoi

Planowane wydarzenie podejmuje ważny temat erotyzmu w sztuce, zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej. Książka opiera się na twórczości Tomasza Domańskiego i koncepcji bezinteresownego odbioru estetycznego według Kanta, stawiając pytanie, czy prace erotyczne wywołujące pożądanie nadal można uznać za sztukę. Człowiek, z ciałem i pragnieniami, jest integralną częścią duchowej całości, a erotyzm stanowi uniwersalny środek wyrazu życia. W dawnych kulturach erotyzm był naturalnym elementem mitów i sztuki, pełniąc rolę duchowej i estetycznej inspiracji. Współczesne dyskusje na temat seksualności dążą do odzyskania tej otwartości, wykraczającej poza erotyzację, na rzecz akceptacji różnorodności intymnych doświadczeń.

Motywy pożądania i namiętności obecne są w sztuce od czasów starożytnych – od rzeźb Olmeków, przez dekoracje świątyń w Indiach i Nepalu, po dzieła Rodina czy Schielego. Mitologia grecka ukazuje erotyzm jako siłę przemiany i boskiego porządku.
We współczesnym body art erotyzm służy wyrażaniu tożsamości i dekonstrukcji tradycyjnych norm płci i seksualności. Ta forma sztuki umożliwia wolne od społecznych ograniczeń doświadczenie erotyzmu, zgodnie z koncepcją Stefana Zweiga o cielesnym „Homo Eroticus”. Podobnie jak w mitach, współczesna sztuka ciała traktuje erotyzm jako kluczowy element ludzkiego przeżywania, wspierając transformację oraz promując inkluzję queer, transpłciowości i interpłciowości w kulturze.

___________________________________

Tomasz Domański – polski rzeźbiarz i artysta interdyscyplinarny. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu (dyplom z wyróżnieniem, 1993), gdzie w 2003 roku obronił doktorat poświęcony rzeźbie efemerycznej jako monumentowi relatywnemu. Tworzy rzeźby, instalacje, obiekty artystyczne, performanse, rysunki i fotografie, wykorzystując naturalne materiały takie jak woda, lód, drewno czy popiół. Integruje także film i animację w swoich realizacjach. Stypendysta licznych prestiżowych programów, m.in. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Pollock-Krasner Foundation (USA), Laurenz Foundation (Szwajcaria), UNESCO-Aschberg (Francja) oraz reprezentant Polski na IX Triennale Sztuki w New Delhi (1997). W latach 2000-2003 i 2019-2021 pełnił funkcję członka Rady Programowej Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Jego prace znajdują się w kolekcjach Muzeum Narodowego i Muzeum Współczesnego we Wrocławiu, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku oraz Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Autor licznych wystaw indywidualnych, m.in. „Obraz nie Obraz” (2023-2024), „Maszyna czasu” (2021, Muzeum Współczesne Wrocław), „Pomniki czasu” (2019-2020, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku) oraz „Sen Jakuba” (2016, Europejska Stolica Kultury Wrocław).

Iwona Bigos — kierowniczka Pawilonu Czterech Kopuł (Muzeum Narodowe we Wrocławiu). Moderatorka panelu. Historyczka sztuki i kuratorka. Studiowała historię sztuki, kulturoznawstwo oraz historię na Uniwersytecie Wrocławskim i Bremeńskim (Niemcy). Była dyrektorką założycielką Gdańskiej Galerii Miejskiej (w latach 2009-2015), a w 2017 roku dyrektorką Stadtgalerie w Kilonii (Niemcy). Jest autorką ponad 20 indywidualnych i zbiorowych wystaw w Polsce i za granicą. Jako dyrektorka Gdańskiej Galerii Miejskiej była inicjatorką i organizatorką dwóch corocznych międzynarodowych festiwali „Grassomania” i „Narracja” oraz pomysłodawczynią Gdańskiego Biennale Sztuki. Jest współautorką międzynarodowych wydarzeń artystycznych w przestrzeni publicznej: „Kozanów – w poszukiwaniu cudownego” we Wrocławiu (2016) oraz pierwszej edycji interdyscyplinarnego „Polenbegeisterungswelle. Polska topografia Berlina” w stolicy Niemiec (2017). Jest również autorką tekstów o sztuce współczesnej i praktyce kuratorskiej.

Dr Piotr Jakub Fereński – kulturoznawca i historyk idei, zatrudniony w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Prowadzi też zajęcia na wrocławskiej ASP. Autor blisko 100 publikacji z zakresu teorii i filozofii kultury, historii nauki, kultury wizualnej i studiów miejskich. Jest krytykiem sztuki oraz kuratorem wystaw. Współredaguje czasopismo naukowe „ΠΡΑΞΗMΑ. Journal of Visual Semiotics” i internetowy periodyk „Kultura-Historia-Globalizacja”. Współpracuje również z pismem artystycznym „Format”. Jest członkiem PTK i Stowarzyszenia PAKT. Zrealizował wiele projektów naukowych, społecznych i artystycznych. Prowadzi badania w Polsce, Rosji, na Ukrainie, a także w krajach Ameryki Południowej i Północnej (w Brazylii, Chile, Peru, USA). Interesują go związki pomiędzy estetyką i etyką a klasowością w aspekcie politycznych i ekonomicznych sporów o kształt współczesnych miast. Analizuje też utopijne koncepcje przestrzeni miejskiej. Obecnie bada strategie radzenia sobie z pamięcią o okresie dwudziestowiecznych dyktatur w Chile, Hiszpanii, na Węgrzech oraz na Ukrainie. Prace dotyczą form upamiętniania przeszłości w przestrzeni publicznej.

Dr hab. Magdalena Barbaruk — profesorka Uniwersytetu Wrocławskiego; pracuje w Instytucie Kulturoznawstwa (od 2024 roku jest jego dyrektorką). W swoich badaniach zajmuje się kulturową sprawczością literatury, jej wpływem na sposoby życia i przestrzeń, zwłaszcza w krajach obszaru hiszpańskojęzycznego. Autorka monografii Długi cień Don Kichota (Universitas, Kraków 2015), The Long Shadow of Don Quixote (przeł. P. Poniatowska, Peter Lang Edition, Frankfurt am Main 2015) oraz Sensy błądzenia. La Mancha i jej peryferie (Pasaże, Kraków 2018). Wraz z Szymonem Uliaszem zrealizowała film dokumentalny o trasach Don Kichota pt. Błędne mapy (Narodowe Centrum Nauki, 2014). Współautorka książki Śladami fotografii Augustyna Czyżowicza. Album z doliny Łachy (2011). Współpracuje z czasopismem „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” – wraz z Dariuszem Czają przygotowała numer pt. Itineraria literackie (2015/4), a z Tomaszem Szerszeniem numer pt. Ameryka Łacińska. Archiwa utopii, praktyki oporu, Amereida (2020/4). Publikuje też w „Pracach Kulturoznawczych” (wraz z Jackiem Małczyńskim zredagowała numer „Messages and Values” Revisited, 2022/4), „Przeglądzie Kulturoznawczym”, „Kulturze Współczesnej”, „Kulturze-Historii-Globalizacji”, „Tygodniku Powszechnym”, piśmie artystycznym „Format”, „Przeglądzie Politycznym”, „Kulturze Liberalnej”, „Dwutygodniku”, „Praktyce Teoretycznej”, „Czasie Kultury”. Członkini Rady Programowej Akademickiego Centrum Badań. Ex-centrum Olgi Tokarczuk (Uniwersytet Wrocławski) oraz Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego (Zarząd Główny).

Dr Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk – historyk sztuki, adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa UWr i Katedry Historii Sztuki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Bada funkcjonowanie w polu sztuki kategorii takich jak wzniosłość, niewyobrażalne, numinosum, sacrum, czy niesamowite. Podąża za przemianami sztuki pod wpływem wybranych idei, ale także przekształceniami, zniekształceniami, rewizjami, jakim idee te ulegają w realizacjach artystycznych. Na przykładach zaczerpniętych ze świata sztuki przygląda się punktom stycznym i (zwykle niestabilnym) liniom demarkacyjnym pomiędzy poszczególnymi kategoriami (np. wzniosłość/niesamowite; wzniosłość/melancholia; wzniosłość/niewyobrażalne). Ponadto interesuje go długie trwanie romantycznego imaginarium, w szczególności przesunięcia znaczeń, jakie dokonują się w nim w związku z rosnącą „świadomością antropoceniczną” czy przemianami postaw wobec sacrum. Do swych zainteresowań badawczych zalicza również teorię wyobraźni, alternatywne historie sztuki, a także widmowe instytucje powoływane do życia przez artystki i artystów. Przyjęta przez niego metoda badawcza wpisuje się w tradycję hermeneutyczną. Doktorat obroniony w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk poświęcił kategorii wzniosłości w polskiej sztuce współczesnej. Publikuje/publikował m.in. w „Kontekstach. Polskiej Sztuce Ludowej”, „Tekstach Drugich”, „Artifex Novus”, „Szumie”, „Frazie”. Uczestniczy jako wykonawca w grancie NPRH Materiały do korpusu portretu staropolskiego, moduł Dziedzictwo narodowe.