02.12.2021
start godz. 18:30
koniec godz. 20:00
Z sercem do historii. O Stolpersteine powstających w OP ENHEIM
2.12, godz. 18:30
>> Wydarzenie na żywo. Transmisja live dostępna będzie na Facebooku OP ENHEIM.
>> Zapisy: visit@openheim.org
>> Prowadzenie: Aleksandra Janus
>> Dołącz do wydarzenia: link
Życie Olgi, Hilde, Waltera i Steffi Herz toczyło się przed wojną w kamienicy przy pl. Solnym 4. Rodzina ta związana była z tą kamienicą od 1894 roku, kiedy to Ludwig Herz otworzył na parterze słynny sklep obuwniczy. Teraz, po ponad 120 latach w ich dawnym domu siedzibę ma OP ENHEIM – prywatna instytucja kultury, która stała się depozytariuszem pamięci o mieszkańcach tego miejsca.
To właśnie historia tej rodziny zainspirowała nas do nazwania sali na 5. piętrze kamienicy Salonem Herz i to właśnie tutaj już 2 grudnia zaprezentujemy cztery Stolpersteine, czyli „kamienie pamięci”, które wkrótce zostaną wmurowane w posadzkę przed naszą siedzibą.
Historia
W nocy z 9/10 listopada 1938 roku miało miejsce dramatyczne wydarzenie – Noc kryształowa. W kolejnych latach rodzina Herz i inni żydowscy mieszkańcy kamienicy doświadczali kolejnych represji – zostali deportowani, zamordowani lub zmuszeni do emigracji.
W roku 83. rocznicy pogromu opowiemy o metodach upamiętniania ofiar Holokaustu, w tym przede wszystkim o projekcie Stolpersteine Guntera Deminiga, w ramach którego artysta wmurowuje w bruk niewielkie kostki poświęcone konkretnym osobom. Podczas prelekcji dowiemy się więcej o alternatywnych dla Stolpersteine rozwiązaniach i o losach rodziny Herz.
Dlaczego ten przypadek jest tak szczególny?
Potrzeba upamiętnienia najczęściej jest inicjatywą krewnych ofiar, jednak może wyjść także od osób, których nie łączą z nimi więzy krwi. Nasze działania stanowią przykład takiej ścieżki, w której to instytucja i współtworzący ją ludzie stają się depozytariuszem pamięci.
Wmurowanie Stolpersteine jest długotrwałym procesem, często wymagającym badań archiwalnych dotyczących losów ofiar. Droga do stworzenia czterech kamieni pamięci, które zaprezentujemy w listopadzie miała swój początek w odkrywaniu historii Kamienicy Oppenheimów. Owocem tych poszukiwań była książka pt. „Dom Oppenheimów we Wrocławiu – kamienica opowiada historię miasta” autorstwa Lisy Höhenleitner.
Kolejnym etapem była zeszłoroczna debata pt. „Stolpersteine – kto, kogo i dla kogo upamiętnia?”, którą można zobaczyć pod linkiem: https://bit.ly/3pHNE2V. Listopadowa prezentacja będzie następnym, choć nie ostatnim, krokiem podjętym przez Fundację w celu pielęgnowania pamięci o osobach związanych z Kamienicą Oppenheimów.
________
Spotkanie poprowadzi Aleksandra Janus – doktorka antropologii, wice-prezeska Fundacji Zapomniane, współautorka i kuratorka inicjatywy Laboratorium muzeum, dyrektorka Centrum Cyfrowego i kierowniczka działającej w jego ramach Pracowni Otwierania Kultury, kuratorka programu „Exercising modernity”. Jest współpracowniczką Ośrodka Badań nad Kulturami Pamięci UJ, wykładowczynią School of Ideas SWPS, członkinią rady serii wydawniczej Wystawianie Teorii oraz FestivALTers – grupy działającej przy FestivALT. W swojej pracy akademickiej zajmuje się badaniem kultur pamięci, strategii upamiętniania oraz roli instytucji w procesie instytucjonalizacji dyskursów na temat przeszłości. Członkini grupy Muzea dla Klimatu i kolektywu Kultura dla Klimatu.
________
Organizator: OP ENHEIM
Współorganizator: VOP
Mecenas Honorowy: Womak Holding SA
Partnerzy: Fundacja Bente Kahan
Wydarzenie odbywa się w ramach projektu „Z sercem do historii – los wrocławskich Żydów opowiedziany przez rodzinę Herz”, który prowadzony jest we współpracy ze Stowarzyszeniem Żydowski Instytut Historyczny. Projekt dofinansowany ze środków Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny.